Predicaat goed
Wil je met je school voor de waardering ‘Goed’ gaan, dan ontkom je er niet aan. Een onderzoek naar de waardering ‘Goed’ doet de onderwijsinspectie uitsluitend op verzoek. Bij het verzoek voor de waardering Goed moet een (zelf)evaluatie van de school worden gevoegd. Daarmee toont het bestuur aan dat de kwaliteit van het onderwijs op een school de waardering toekomt. Maar ook als het je helemaal niet om de waardering van de onderwijsinspectie zou gaan: in het kader van kwaliteitsdenken, de kwaliteitscyclus is zelfevaluatie een groot goed.
Zelfevaluatie
Zo’n (zelf)evaluatie moet gaan over de belangrijkste elementen uit het waarderingskader, van recente datum zijn én op objectieve bronnen zijn gebaseerd. Dan denk je al snel aan audits. Zo’n audit vindt plaats aan de hand van het geldende inspectiekader, of bijvoorbeeld de Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs (KSO; ISO 9001:2015).
Een zelfevaluatie is allereerst een verslag van wat er op een school gebeurt en daarmee een verantwoordingsdocument. Dit waren we van plan op school, dit is er van uitgevoerd, deze onderdelen kwamen
nog niet van de grond. En dit vinden wij er van. Vervolgens kan een zelfevaluatie de basis zijn voor visitatie of audit: worden de bevindingen van de school ook door anderen herkend? En tenslotte kan het dienen als input voor het inspectiebezoek, zodat de inspectie kan aansluiten bij de bevindingen van de school. Lees er meer over in de brochure van de PO-Raad.
Plannen met SMART doelen
Van groot naar klein kennen we het overkoepelende strategisch beleidsplan, daarbinnen schoolplannen, daarbinnen schooljaarplannen. In de plannen staan beleidsvoornemens. Beleidsvoornemens worden idealiter SMART opgesteld: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden.
PDCA Kwaliteitscyclus
De kwaliteitscyclus (PDCA) begint met de P van Plan. Daarna komt de uitvoeringsfase (Do). Vervolgens vindt de Check plaats; de reflectie of het allemaal wel is gegaan zoals we gedacht hadden, of dat er bijstelling nodig is. Last but not least, aan de hand van de Check, volgt de Act: neem maatregelen of stuur bij om de doelen alsnog te bereiken.
Audit: de ultieme Check
Een audit is de ultieme Check in de kwaliteitscyclus. Aan de hand van de norm (het inspectiekader, de kwaliteitsnorm) steken we de thermometer in de school. Daarbij bevragen we personeel uit alle lagen van de organisatie. Op grond daarvan ontstaat een realistisch beeld van de stand van zaken. De bespreking en rapportage van de bevindingen kunnen de bron zijn voor bijstelling (Act) en/of voor nieuwe Planning. Wil je echt weten hoe je er als school bij staat, dan is een audit (visitatie) het meest voor de hand liggende instrument.
Audit: Samen Laten Werken
Samen Laten Werken heeft gecertificeerde (lead) auditoren in dienst. We bieden volledig verzorgde audits aan, inclusief rapportage. Daarnaast helpen we scholen en besturen om een intern auditsysteem op te zetten. Op middellange termijn is dat vaak beter, omdat er kennis en ervaring in de organisatie wordt opgebouwd en niet meer van buiten hoeft te worden betrokken.
Hoe gaat het in zijn werk?
Goed geregeld. Wanneer je een audit wilt laten afnemen voor jouw school, bespreken we alle ins en outs van tevoren. Misschien heb je specifieke aandachtspunten of vragen waar we op kunnen letten. Misschien wil je geen globale audit, maar specifiek focussen op één of enkele domeinen van de kwaliteitsnorm of van het inspectiekader. Misschien wil je graag dat er mensen van binnen de school participeren, zodat we werken aan het draagvlak om de audits zelf op te gaan zetten. Alles is bespreekbaar. In samenspraak prikken we een datum en onze lead/auditor maakt een auditplanning.
Op de dag zelf is natuurlijk iedereen van tevoren ingelicht: geen verrassingen. Het gaat niet om goed of fout. Het gaat om inzicht. Meestal auditen we met twee auditoren tegelijk: de één stelt vragen, de ander doet de verslaglegging en bewaakt de scherpte. In een serie gesprekken gedurende de dag vormen we een beeld; korte momenten van afstemming tussendoor gebruiken we om vast te stellen op welke vragen we nog een antwoord nodig hebben om de ‘dia’ van de school zo scherp mogelijk te krijgen. Aan het eind van de dag trekken we conclusies en komen we met een eerste samenvatting van onze bevindingen.
Binnen een week na afloop ontvangt de school de voorlopige rapportage van de audit. Alle auditees (ondervraagden) mogen daar nog op reageren. Het is altijd onze doelstelling om de definitieve rapportage binnen twee weken aan te leveren.
Hoe houd je het spannend?
Eén keer een audit houden is leuk, maar hoe houd je het spannend en zinvol? Het schoolbestuur en de school moeten zorgen dat het hele systeem voor kwaliteitszorg blijft draaien, zodat kwaliteit voortdurend aandacht heeft en de leerlingen het best mogelijke onderwijs krijgen. Soms zijn er specifieke gebieden die de aandacht vragen. Dan gaat een audit niet over het hele inspectiekader, maar over een klein gedeelte. Soms bereik je voldoende diepte door alle domeinen in een cyclus van -bijvoorbeeld- drie jaar aan de orde te laten komen. Uiteindelijk gaat het er altijd om, verbeterpunten naar voren te halen. Dat is waar een school mee verder kan.
Wat mogen we voor je betekenen?
Ga jij voor goed onderwijs op jouw school? Geloof jij in de kracht van de verbinding? Het kan nooit kwaad om te weten wat er speelt in alle lagen van de organisatie. Het bevestigt je als je op de goede weg bent. En het helpt je om bij te sturen. Wanneer ga jij het Samen Laten Werken?